در هفته پنجم بارداری، بدن شما و جنین تغییرات قابل توجهی را تجربه می کند. این هفته، جنین به اندازه یک دانه کنجد است و شروع به تشکیل اندام ها و بافت های حیاتی خود می کند. در همین زمان، ممکن است علائمی چون تهوع، خستگی و تورم سینه ها به دلیل افزایش هورمون ها ظاهر شوند. برای بسیاری از زنان، این هفته آغاز واقعی احساس بارداری است، زمانی که بیشتر علائم بارداری خود را تجربه می کنند و برای تایید آن ممکن است تست حاملگی انجام دهند. در ادامه، به نکات کلیدی این هفته، تغییرات بدن و توصیه های ضروری برای مراقبت های اولیه پرداخته ایم.
هفته پنجم بارداری
خب، حالا که وارد هفته پنجم بارداری شده اید، دیگه کاملاً به جمع مادران باردار پیوسته اید! این همون هفته ایه که ممکنه خبر خوش بارداری رو بشنوید، چون دیگه قاعدگیتون رو از دست دادید و ممکنه دلتون بخواد تست بارداری انجام بدید. در این هفته، افزایش هورمون پروژسترون باعث میشه که ممکنه علائمی مثل تهوع، خستگی و حساس شدن سینه ها رو تجربه کنید. اما نگران نباشید، این ها طبیعیه و ممکنه خیلی وقت ها اصلاً بهشون توجهی نکنید.
رشد کوچولوی شما در هفته پنجم بارداری
در هفته پنجم بارداری، یک توده سلولی کوچک در رحم شما به سرعت در حال رشد است. در این زمان، جنین شما به اندازه یک دانه کنجد است و هنوز شکل خاصی ندارد. او از سه لایه مختلف تشکیل شده که هرکدام به تدریج اندام ها و بافت های بدنش را شکل می دهند: لایه خارجی (اکتودرم)، لایه میانی (مزودرم) و لایه داخلی (اندودرم).
در لایه خارجی، لوله عصبی جنین شروع به شکل گیری می کند که بعدها مغز، نخاع، اعصاب و ستون فقرات او را خواهد ساخت. این لایه همچنین پوست، مو، ناخن ها و حتی مینای دندان کودک شما را هم تشکیل می دهد.
در لایه میانی یا مزودرم، قلب جنین شروع به شکل گیری می کند و اولین حفره های قلبی تشکیل می شوند. در همین زمان، قلب کوچک جنین به تپش می افتد و خون را پمپ می کند. همچنین، لایه مزودرم باعث شکل گیری ماهیچه ها، غضروف ها، استخوان ها و بافت های زیرپوستی می شود.
لایه داخلی یا اندودرم نیز نقش مهمی در شکل گیری ریه ها، روده ها، سیستم ادراری، و برخی اعضای دیگر مانند تیروئید، کبد و لوزالمعده خواهد داشت. در این زمان، جفت و بندناف هم شروع به فعالیت کرده اند و مواد غذایی و اکسیژن را به جنین می رسانند.
وضعیت مادر در هفته پنجم بارداری
در هفته پنجم بارداری ممکنه احساس کنید که بدن تون تغییراتی رو تجربه می کنه که خیلی هم راحت نیستند! مثلا تهوع و استفراغ که ممکنه فقط صبح ها نباشه و در طول روز هم شما رو اذیت کنه. یا ممکنه درد سینه ها، خستگی زیاد و تکرر ادرار رو تجربه کنید. این احساسات ممکنه شما رو کلافه کنند، اما باید بدونید که این ها همه جزو علائم طبیعی بارداری هستند.
هیچ کدوم از این نشانه ها دائمی نیستند و بعد از مدتی از بین می رن. اطرافیان شما شاید هیچ چیزی از این تغییرات شگفت انگیز که داخل بدنتون داره اتفاق می افته، متوجه نشوند، اما این ها نشونه هایی از شروع یه مسیر جالب و پرچالش به سمت مادر شدن هست!
در هفته پنجم بارداری چی بخوریم؟
در هفته پنجم بارداری، نیازی به مصرف مکمل های اضافی ندارید. فقط همین که به اندازه کافی زیر آفتاب بروید و هفته ای یک بار ماهی یا روغن ماهی بخورید، کافی است. چرا که برای رشد استخوان ها و دندان های کوچولوی شما در رحم، بدن به کلسیم نیاز دارد و ویتامین D به جذب کلسیم کمک می کند. این ویتامین به وفور در روغن ماهی پیدا میشود و آفتاب هم بهترین منبع برای تأمین اون هست.
همچنین بهتره از خوردن غذاهایی مثل محصولات غیرپاستوریزه، گوشت خام، تخممرغ خام و ماهی هایی که جیوه دارند، دوری کنید. این مواد ممکنه برای شما و بچه تون مشکلاتی ایجاد کنن.
یادآوری مهم دیگه اینکه بهتره به هیچ عنوان ظرف مدفوع گربه رو عوض نکنید! چون احتمال داره که اگر گربه شما به عفونت توکسوپلاسموز مبتلا باشه، شما هم به این عفونت گرفتار بشید که در دوران بارداری خیلی خطرناکه و می تونه آسیب های جدی به جنین وارد کنه، مثل مشکلات بینایی و ناهنجاری های ژنتیکی.
علائم مهم هفته پنجم بارداری
در هفته پنجم بارداری، یکی از علائم رایج تکرر ادرار است. شاید فکر کنید که این نشانه به دلیل بزرگ شدن رحم است، اما در واقع در این مرحله رحم هنوز اندازه اش تغییر نکرده. بنابراین، این علائم رو با دید مثبت ببینید و به این رفت و آمدها به دستشویی مثل یک ورزش فکر کنید! ممکنه فکر کنید که باید مصرف مایعات رو کمتر کنید تا کمتر به دستشویی برید، ولی اصلاً این کار رو نکنید. نوشیدن آب همچنان مهمه، پس سعی کنید به اندازه کافی مایعات مصرف کنید.
با احتیاط ورزش کنید
اگر قبل از بارداری به طور منظم ورزش می کردید، می توانید با شدت کمتر تمرینات خود رو ادامه بدید. اما اگر تازه شروع به ورزش کردید، بهتره که فعالیت های روزانه مثل پیاده روی سبک رو داشته باشید و از هفته 20 بارداری به بعد، ورزش های مخصوص بارداری رو آغاز کنید. ورزش می تونه به شما کمک کنه تا با اضافه وزن بارداری کنار بیاید و برای مرحله های سخت تر این دوره آماده بشید.
اگه بعد از هفته 20، یه برنامه منظم ورزشی شروع کنید، می بینید که بعد از زایمان به راحتی می تونید به حالت قبلی برگردید. هر ورزشی که دوست دارید و بی خطر باشه، انتخاب کنید. پیاده روی و شنا از بهترین انتخاب ها برای خانم های باردار هستند.
مراقبت از پوست در دوران بارداری
بارداری تغییرات زیادی در بدن به همراه دارد و پوست شما هم از این قاعده مستثنا نیست. ممکن است یک ماه با آکنه و جوش صورت روبرو شوید و ماه بعد خشکی بیش از حد پوست را تجربه کنید. این تغییرات به دلیل تغییرات هورمونی طبیعی است. برای مقابله با جوش های بارداری، بهتر است از محلول های تمیزکننده غیرخشک کننده و روزانه استفاده کنید و هفته ای چند بار ماسک جوانه را به آرامی روی پوستتان بمالید.
برای درمان چربی پوست به طور طبیعی، می توانید سفیده تخممرغ را هم بزنید و روی صورتتان بزنید، سپس بعد از 15 دقیقه آن را بشویید. برای مرطوب کردن پوست هم بلغور جو را بپزید و وقتی خنک شد، روی صورت بمالید و بعد از 20 دقیقه با آب ولرم بشویید.
داروهایی که در دوران بارداری نباید استفاده کنید
برخی داروهای پوستی در دوران بارداری ممکن است با مشکلات مادرزادی مرتبط باشند، بنابراین بهتر است از این داروها پرهیز کنید:
- داروهای ضد قارچ
- تتراسایکلین (آنتی بیوتیک برای درمان جوش و آکنه)
- ماینوکسیدین (برای تقویت مو)
کارهای مهم در هفته پنجم بارداری
حالا که به هفته پنجم بارداری رسیده ای، وقت آن است که یک پزشک یا ماما انتخاب کنی و اولین قرار ملاقاتت را تنظیم کنی. یادت باشد که تاریخ اولین روز از آخرین پریودت را یادداشت کنی، چون پزشک از این تاریخ برای تخمین زمان تولد کوچولویت استفاده می کند.
یک لیست از سوالاتی که در مورد بارداری داری، آماده کن. همچنین، بد نیست درباره سابقه پزشکی خانواده خودت و همسرت کمی تحقیق کنی، چون پزشک ممکن است در مورد بیماری های ارثی یا مشکلات ژنتیکی از شما سوال بپرسد.
مراقبت از دندان هایت را جدی بگیر! در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی، محیط دهان اسیدی تر می شود و ممکن است دندان ها آسیب پذیرتر شوند. همچنین، یادت باشد که از عکسبرداری با اشعه ایکس (مثل رادیولوژی دندان) در این دوران پرهیز کنی تا سلامت خودت و نی نی در امان باشد.
وزن مناسب در بارداری: چقدر باید اضافه کنید؟
تو هفته پنجم بارداری، شکمت هنوز تغییری نکرده، فقط شاید کمی پف کرده باشی. حتی ممکنه به خاطر بی اشتهایی کمی وزن کم کنی، ولی نگران نباش، این ها طبیعی هستن! بدن هر خانمی تو دوران بارداری تغییرات خودش رو داره.
اگه نگران اضافه وزن هستی، بدون که این کاملاً طبیعیه و نباید زیاد ازش بترسی. پزشکان برای خانم هایی که شاخص توده بدنی (BMI) نرمال دارن، اضافه شدن 0 تا 1 کیلوگرم در این هفته ها رو مناسب می دونن. اما یادت باشه که مقدار وزن گیری در بارداری برای هر فرد متفاوته و پزشکت می تونه بر اساس شرایط بدنی خودت، بهترین توصیه ها رو بهت بده.
میزان اضافه وزن مناسب در بارداری بر اساس BMI
اگر BMI کمتر از 18.5 داری (لاغر هستی):
– وزن پیشنهادی در کل بارداری: 12.5 تا 18 کیلوگرم
– در سه ماهه دوم و سوم: هفتهای 500 تا 700 گرم اضافه وزن
اگر وزن نرمالی داری (BMI بین 18.5 تا 24.9):
– وزن پیشنهادی در کل بارداری: 11.3 تا 15.8 کیلوگرم
– در سه ماهه دوم و سوم: هفتهای 350 تا 450 گرم اضافه وزن
اگر اضافه وزن داری (BMI بین 25 تا 29.9):
– وزن پیشنهادی در کل بارداری: 6.8 تا 11.3 کیلوگرم
– در سه ماهه دوم و سوم: هفتهای 225 تا 320 گرم اضافه وزن
اگر چاق هستی (BMI بالای 30):
– وزن پیشنهادی در کل بارداری: 5 تا 9 کیلوگرم
– در سه ماهه دوم و سوم: هفتهای 180 تا 270 گرم اضافه وزن
اگر دوقلو بارداری:
– وزن پیشنهادی در کل بارداری: 18 تا 20 کیلوگرم
– در نیمه اول بارداری: هفتهای 500 گرم اضافه وزن
– در نیمه دوم بارداری: بیش از 500 گرم در هفته
در نهایت، یادت باشه که بارداری یه سفر منحصربه فرده و بدن هر کسی داستان خودش رو داره. مهم اینه که تغذیه خوبی داشته باشی و به توصیه های پزشکت گوش بدی!
ماساژ بگیرید و استراحت کنید!
هفته پنجم بارداری زمان خوبی است تا از همسرتان بخواهید یک ماساژ آرامش بخش به شما بدهد. هنوز شکمتان بزرگ نشده، اما بدنتان با سرعت زیادی در حال تغییر است و انرژی زیادی مصرف می کند. پس چرا کمی ریلکس نکنید؟ یک ماساژ ملایم می تواند خستگی را از بین ببرد و حالتان را بهتر کند!
محیط کار و خانه را ایمن کنید!
حالا که وارد هفته پنجم بارداری شده اید، وقت آن است که نگاهی به محیط اطرافتان بیندازید و مطمئن شوید که هیچ خطری شما و جنین را تهدید نمی کند. اگر در معرض مواد شیمیایی، فلزات سنگین مثل سرب و جیوه، یا عوامل مضر دیگر قرار دارید، بهتر است از همین حالا تغییراتی در سبک زندگی تان ایجاد کنید. حتی بعضی محصولات تمیزکننده، آفت کش ها یا آب لوله کشی قدیمی می توانند خطرناک باشند. حتماً با پزشکتان مشورت کنید تا بهترین راه ها را برای محافظت از خود و کوچولوی در راهتان پیدا کنید. یادتان باشد، از اشعه ایکس هم دوری کنید!
سونوگرافی در هفته پنجم بارداری
در هفته پنجم بارداری، سونوگرافی معمولاً به روش واژینال انجام می شود، چون دقت بالاتری دارد و هیچ خطری برای شما و جنین ندارد. در این سونوگرافی، یک ناحیه تاریک دیده می شود که همان ساک بارداری است. به مرور، این مایع با مایع آمنیوتیک جایگزین می شود تا محیطی امن برای رشد جنین فراهم کند. داخل این ساک، یک دایره سفیدرنگ به نام کیسه زرده دیده می شود که قبل از تشکیل جفت، نقش مهمی در تأمین مواد مغذی مورد نیاز جنین دارد.
توصیه های مذهبی برای هفته پنجم بارداری
حالا که وارد ماه دوم بارداری شدهاید، خوب است بدانید که این ماه را «ماه چهره» می نامند، چون در این دوره، اعضای بدن جنین بهصورت جوانه هایی شروع به شکل گیری می کنند. پیشنهاد می شود که همیشه با وضو باشید، از خوردن غذاهای حرام پرهیز کنید و در روزهای پنجشنبه و جمعه، سوره مبارکه “ملک” را تلاوت کنید.
