درک آناتومی بدن، به ویژه دستگاه تناسلی، برای سلامت عمومی و تشخیص به موقع هرگونه تغییر غیرطبیعی اهمیت زیادی دارد. با وجود اهمیت بالای این بخش از بدن، به دلیل مسائل فرهنگی و اجتماعی، صحبت درباره اندام تناسلی زنان در جامعه ما کمتر رایج است.
در این مطب از مجله نی نی ون، قصد داریم به سوال «واژن چیست» پاسخ دهیم، انواع آن را معرفی کنیم و شایع ترین مشکلات و بیماری های مربوط به آن را بررسی کنیم. همچنین نکاتی کاربردی برای حفظ سلامت واژن ارائه خواهیم داد تا بتوانید با آگاهی کامل از این بخش مهم بدن خود مراقبت کنید.
واژن چیست؟
واژن، بخشی از دستگاه تناسلی زنان است که به عنوان کانالی عضلانی و لوله‌ای شکل عمل می کند و از دهانه رحم تا خروجی بدن (دهانه واژن) امتداد دارد. این عضو نقش های متعددی در بدن زنان ایفا می کند، از جمله:
- مسیر زایمان: واژن کانالی است که جنین هنگام زایمان از آن عبور می‌کند.
- مسیر قاعدگی: خون قاعدگی از طریق واژن خارج می‌شود.
- محل رابطه جنسی: واژن محل ورود آلت تناسلی مردانه در روابط جنسی است و نقش مهمی در باروری دارد.
ساختار واژن انعطاف پذیر و ماهیچه ای است و با داشتن غشاها و پوشش های طبیعی، محیطی مرطوب و محافظت شده برای جلوگیری از عفونت ها فراهم می کند.
انواع واژن و ویژگی های طبیعی آن در زنان
واژن و بخش‌های اطراف آن می‌تواند در زنان مختلف شکل، اندازه و ویژگی‌های متفاوتی داشته باشد. این تفاوت‌ها طبیعی هستند و بسته به ساختار بدنی هر فرد متغیرند:
- لابیاها: اندازه و شکل لابیا ماژور (لب های بیرونی) و لابیا مینور (لب‌های داخلی) در همه زنان یکسان نیست. در برخی افراد لابیاهای داخلی نامتقارن هستند یا به دلیل بزرگ بودن از لابیاهای خارجی بیرون می‌زنند.
- بخش داخلی واژن: کانال واژن قبل از بلوغ و بعد از یائسگی صاف است، اما در دوران باروری دارای چین‌ها و برآمدگی‌هایی است که به گشاد شدن واژن هنگام رابطه جنسی و زایمان کمک می‌کنند.
- اندازه: طول واژن معمولاً حدود ۱۰ تا ۱۲ سانتی‌متر است، اما در برخی افراد ممکن است به ۱۷ تا ۱۹ سانتی‌متر برسد.
- رنگ: رنگ لابیاها می‌تواند از صورتی و بنفش تا قهوه‌ای و حتی تیره متغیر باشد.
- ترشحات: ترشحات واژن معمولاً شفاف، سفید شیری یا کمی زرد هستند، اما میزان و قوام آن‌ها بسته به فرد متفاوت است.
این تفاوت‌ها کاملاً طبیعی هستند و هیچ‌یک از انواع واژن نشانه مشکل یا بیماری نیستند.
آناتومی واژن و فرج: آشنایی با بخش های دستگاه تناسلی زنان
دستگاه تناسلی زنان شامل فرج (ولوو) و مهبل (واژن) است که هر کدام نقش ویژه ای در سلامت و عملکرد بدن دارند. مهبل یک لوله انعطاف پذیر است که رحم را به فرج متصل می کند و کانال داخلی اندام تناسلی را تشکیل می دهد، در حالی که فرج ناحیه خارجی این دستگاه است. بسیاری از مردم واژن را به‌عنوان کل آلت تناسلی زنانه می‌شناسند، اما در واقع واژن بخش داخلی و فرج بخش خارجی آن محسوب می شود.
مهبل و فرج در فرآیندهای مهمی مانند قاعدگی، بارداری و زایمان نقش دارند و همچنین در رابطه جنسی تأثیرگذارند. به همین دلیل، روش های مراقبت و زیبایی مانند جوانسازی واژینال و تزریق چربی به واژن، در بین زنان محبوبیت یافته‌اند. دستگاه تناسلی زنان از بخش های مختلفی تشکیل شده است که آشنایی با آن‌ها به حفظ سلامت و تشخیص مشکلات احتمالی کمک می‌کند.
ناحیه شرمگاهی
ناحیه شرمگاهی قسمتی از اندام تناسلی زنان است که شامل برجستگی ناشی از توده‌های چربی و استخوان زیر شکم می‌شود. این ناحیه در دوران بلوغ به تدریج با مو پوشیده می‌شود و یکی از ویژگی‌های طبیعی بدن زنان است.
تحقیقات نشان داده‌اند که موهای ناحیه شرمگاهی با سایر موهای زائد بدن تفاوت دارند و به صورت هدفمند رشد می‌کنند. این موها نقش حفاظتی دارند و از بافت‌های داخلی مهبل، به‌ویژه دهانه واژن که بسیار حساس است، محافظت می‌کنند.
لابیا ماژور؛ لایه بیرونی محافظ واژن
لابیا ماژور دو چین پوستی بزرگ در بخش بیرونی اندام تناسلی زنان است که از ناحیه شرمگاهی آغاز شده و به سمت پایین و عقب امتداد می‌یابد تا در نهایت با پوست پرینه (بخش میان مهبل و مقعد) یکی شود.
سطح بیرونی لابیا ماژور معمولاً با مو پوشیده شده، در حالی‌که سطح داخلی آن صاف بوده و حاوی غدد چربی است. این بخش به‌عنوان یک سد محافظ، از ساختارهای حساس‌تر داخلی دستگاه تناسلی محافظت می‌کند.
لابیا مینور؛ چین‌های ظریف داخلی واژن
لابیا مینور یک جفت چین پوستی ظریف و کوچک است که در بخش داخلی دستگاه تناسلی و درست زیر لابیا ماژور قرار دارد. طول آن معمولاً تا حدود چهار سانتی‌متر می‌رسد و به دلیل موقعیت و ساختارش، نقش مهمی در محافظت و عملکرد اندام تناسلی دارد.
برخی زنان ممکن است از ظاهر لابیاهای خود، مانند بزرگ یا کوچک بودن، عدم تقارن یا برجستگی آن رضایت نداشته باشند. این تفاوت‌ها معمولاً به عوامل ژنتیکی، تغییرات هورمونی و در برخی موارد به عفونت یا آسیب‌های فیزیکی مرتبط هستند. در چنین شرایطی، بعضی افراد برای ایجاد تقارن یا تغییر اندازه، به عمل زیبایی واژن روی می‌آورند.
کلیتوریس؛ مرکز اصلی لذت جنسی در زنان
کلیتوریس اندامی بسیار حساس است که در بالای دهانه مجرای ادرار قرار دارد و بیشترین تراکم پایانه‌های عصبی را در بدن زنان دارد. همین ویژگی باعث می‌شود کلیتوریس نقش اصلی را در ایجاد لذت جنسی و رسیدن به ارگاسم ایفا کند.
این اندام کوچک معمولاً توسط کلاهکی پوستی پوشیده می‌شود، به‌گونه‌ای که تنها نوک آن از بیرون قابل مشاهده است. تحریک مستقیم یا غیرمستقیم کلیتوریس می‌تواند تجربه‌ای لذت‌بخش برای بسیاری از زنان ایجاد کند و به همین دلیل به عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های دستگاه تناسلی زنانه شناخته می‌شود.
دهانه واژن؛ ورودی اصلی مهبل
دهانه یا مدخل مهبل بخشی از اندام تناسلی زنانه است که درست بین مجرای ادرار و مقعد قرار دارد. این ناحیه به‌عنوان مسیر خروج خون قاعدگی عمل می‌کند و علاوه بر آن، در فرآیند رابطه جنسی به‌عنوان محل ورود آلت تناسلی مردانه نقش دارد.
از سوی دیگر، دهانه واژن اهمیت ویژه‌ای در باروری و زایمان دارد؛ چرا که مسیر خروج نوزاد در هنگام تولد است. انعطاف‌پذیری و قابلیت گشاد شدن این بخش، یکی از ویژگی‌های مهم دستگاه تناسلی زنان محسوب می‌شود.
هایمن یا پرده بکارت
هایمن لایه‌ای نازک و انعطاف‌پذیر به ضخامت حدود یک تا دو میلی‌متر است که در اطراف دهانه مهبل قرار دارد. به دلیل شکل ظاهری‌اش، در زبان رایج به آن پرده بکارت گفته می‌شود.
این لایه معمولاً هنگام اولین رابطه جنسی واژینال دچار تغییر شکل یا پارگی می‌شود و در برخی موارد با مقدار کمی خونریزی یا ترشح همراه است. البته باید توجه داشت که فعالیت‌های شدید بدنی یا ورزش‌های خاص نیز می‌توانند موجب آسیب یا تغییر در هایمن شوند. پرده بکارت انواع مختلفی دارد و شکل آن در هر فرد متفاوت است؛ حتی بعضی زنان به طور طبیعی و ژنتیکی بدون هایمن متولد می‌شوند.
غدد بارتولن
غدد بارتولن در دو طرف بخش داخلی دهانه مهبل قرار گرفته‌اند و وظیفه اصلی آن‌ها ترشح مایعی لغزنده برای مرطوب و روان نگه داشتن واژن است. این ترشحات به کاهش اصطکاک کمک کرده و مقاربت جنسی را آسان‌تر و راحت‌تر می‌کنند. سلامت این غدد اهمیت زیادی دارد؛ چرا که گاهی ممکن است دچار انسداد یا عفونت شوند و کیست یا آبسه بارتولن ایجاد شود که نیاز به درمان پزشکی دارد.
کانال مهبل
کانال مهبل یک مجرای عضلانی و انعطاف‌پذیر به طول تقریبی ۸ تا ۱۲ سانتی‌متر است که دهانه واژن را به رحم متصل می‌کند. رنگ طبیعی دیواره‌های داخلی آن بسته به ژنتیک افراد می‌تواند از صورتی روشن تا قهوه‌ای متغیر باشد. دیواره‌های کانال مهبل دارای چین‌های متعدد هستند که هنگام تحریک جنسی یا زایمان گسترش می‌یابند و امکان دخول یا عبور نوزاد را فراهم می‌کنند. پس از زایمان یا مقاربت، این بافت‌ها به تدریج به حالت اولیه خود بازمی‌گردند.
نقطه جی
در بخش جلویی دیواره داخلی مهبل نقطه‌ای حساس به نام نقطه جی وجود دارد. این ناحیه در هنگام تحریک جنسی متورم شده و می‌تواند به افزایش لذت و شدت ارگاسم کمک کند. با وجود اینکه جایگاه و نقش دقیق نقطه جی هنوز در تحقیقات علمی مورد بحث است، بسیاری از زنان آن را یکی از منابع اصلی لذت جنسی می‌دانند.
دهانه مجرای ادرار
مجرای ادرار در زنان لوله‌ای کوتاه است که وظیفه انتقال ادرار از مثانه به خارج از بدن را بر عهده دارد. دهانه این مجرا درست در زیر کلیتوریس و بالای دهانه مهبل قرار گرفته است. به دلیل کوتاه‌تر بودن مجرای ادرار در زنان نسبت به مردان، باکتری‌ها راحت‌تر وارد مثانه می‌شوند و همین موضوع احتمال بروز عفونت‌های ادراری در زنان را بیشتر می‌کند.
محل قرارگیری واژن در بدن
واژن یا مهبل یک مجرای عضلانی و انعطاف‌پذیر است که در لگن کوچک زنان قرار دارد و از دهانه واژن در بیرون بدن تا دهانه رحم (سرویکس) امتداد پیدا می‌کند. این عضو نقش کلیدی در قاعدگی، رابطه جنسی و زایمان دارد. به دلیل موقعیت خاص آن، واژن در تماس نزدیک با چند اندام مهم دیگر لگنی قرار گرفته است.
قدامی (جلو):
در قسمت جلوی واژن، مثانه (محل ذخیره ادرار) و مجرای ادرار (لوله‌ای که ادرار را از مثانه به خارج منتقل می‌کند) قرار دارند. به همین دلیل، هرگونه التهاب یا عفونت واژن می‌تواند روی دستگاه ادراری تأثیر بگذارد و بالعکس. همین نزدیکی هم علت شایع بودن عفونت‌های ادراری در زنان است.
خلفی (عقب):
در پشت واژن، رکتوم یا راست‌روده و سپس کانال مقعد قرار دارند. این همجواری باعث می‌شود مشکلات گوارشی مثل یبوست شدید یا عفونت‌های روده‌ای در برخی موارد روی سلامت واژن تأثیر بگذارند.
جانبی (دو طرف):
در دو طرف واژن، حالب‌ها قرار دارند؛ حالب‌ها لوله‌هایی هستند که ادرار را از کلیه‌ها به مثانه منتقل می‌کنند. علاوه بر حالب، رگ‌ها و اعصاب لگنی نیز در اطراف واژن وجود دارند که برای خون‌رسانی و احساسات عصبی این ناحیه اهمیت زیادی دارند.
بیماری های شایع واژن (مهبل)
واژن یکی از بخش‌های مهم و حساس دستگاه تناسلی زنان است و به دلیل قرار گرفتن در مجاورت محیط خارجی، بیشتر از سایر اندام‌ها در معرض عفونت و مشکلات مختلف قرار دارد. مشکلات مربوط به واژن از رایج‌ترین دلایل مراجعه زنان به متخصص زنان و زایمان به شمار می‌روند.
این مشکلات معمولا با علائمی مانند:
- خارش و سوزش در دهانه واژن
- درد و سنگینی در ناحیه زیر شکم یا لگن
- خونریزی‌های غیرطبیعی یا بین دو قاعدگی
- ترشحات غیرمعمول (زیاد بودن، تغییر رنگ یا بوی بد)
خود را نشان می دهند. گاهی این علائم خفیف و گذرا هستند، اما در بسیاری از موارد نیاز به درمان جدی دارند.
در ادامه، به معرفی برخی از شایع ترین بیماری ها و اختلالات واژن می پردازیم تا با علائم، علت و اهمیت مراجعه به پزشک برای هر کدام بیشتر آشنا شوید.
۱. عفونت مهبل (Vaginal infection)
عفونت های واژن از شایع‌ترین مشکلات زنان هستند و می‌توانند کیفیت زندگی و سلامت فرد را تحت تاثیر قرار دهند. اگر به موقع درمان نشوند، ممکن است عوارض جدی‌تری ایجاد کنند.
علائم اصلی عفونت واژن:
- ترشحات غیرطبیعی (تغییر رنگ به زرد، سبز یا خاکستری)
- بوی بد و نامطبوع از واژن
- تورم و قرمزی در ناحیه مهبل و فرج
- خارش و سوزش
- درد و سوزش هنگام ادرار کردن یا مقاربت
عفونت ها می‌توانند ناشی از قارچ (مثل کاندیدا)، باکتری (واژینوز باکتریایی) یا انگل (تریکومونیازیس) باشند. هر کدام درمان مخصوص به خود را دارند و معمولا با داروهای ضدقارچ، آنتی‌بیوتیک یا داروهای ضدانگل درمان می‌شوند.
۲. سرطان واژن (Vaginal cancer)
سرطان واژن یک بیماری نادر اما خطرناک است که در آن سلول‌های غیرطبیعی در بافت مهبل شروع به رشد و تکثیر می‌کنند. این سرطان معمولا در مراحل اولیه علائم خاصی ندارد و به همین دلیل تشخیص زودهنگام آن اهمیت زیادی دارد.
انواع رایج سرطان واژن:
- سرطان سلول سنگفرشی (SCC): شایع‌ترین نوع سرطان مهبل که بیشتر در زنان بالای ۶۰ سال دیده می‌شود (حدود ۷۰٪ موارد).
- آدنوکارسینوم: اغلب در زنان بالای ۵۰ سال رخ می‌دهد و حدود ۱۵٪ از سرطان‌های مهبل را تشکیل می‌دهد.
سایر انواع نادرتر:
- ملانوم بدخیم
- لیومیوسارکوم
- رابدومیوسارکوم
- سرطان‌هایی که از اندام‌های دیگر (مثل دهانه رحم یا رکتوم) شروع شده و به مهبل گسترش پیدا می‌کنند.
علائم سرطان مهبل می‌تواند شامل خونریزی غیرطبیعی (به‌ویژه بعد از یائسگی یا رابطه جنسی)، درد لگن، توده در واژن یا تغییرات غیرعادی ترشحات باشد.
۳. واژینیسموس (Vaginismus)
واژینیسموس حالتی است که در آن عضلات مهبل به‌صورت غیرارادی منقبض می‌شوند و ورود هر چیزی به داخل واژن، از جمله آلت تناسلی، تامپون یا ابزار معاینات پزشکی، با درد شدید همراه می‌شود.
این اسپاسم عضلانی واکنشی ناخودآگاه است و می‌تواند باعث مشکلات زیر شود:
- درد حین رابطه جنسی
- دشواری یا عدم امکان استفاده از تامپون
- مشکل در انجام معاینات زنان
- دشواری در زایمان طبیعی
درمان واژینیسموس معمولاً شامل مشاوره روانشناسی، تمرینات آرام‌سازی عضلات و در برخی موارد فیزیوتراپی لگن است.
۴. تریکومونیازیس (Trichomoniasis)
تریکومونیازیس یک بیماری مقاربتی است که توسط یک انگل ایجاد می‌شود و به راحتی از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود.
علائم شایع تریکومونیازیس:
- التهاب واژن (واژینیت)
- خارش و سوزش
- ترشحات بدبو
- درد هنگام دفع ادرار
نکته مهم: بسیاری از مبتلایان هیچ علامتی ندارند و ممکن است متوجه بیماری نشوند. خوشبختانه تریکومونیازیس معمولاً به راحتی با دارو درمان می‌شود و استفاده از کاندوم در حین رابطه جنسی می‌تواند از ابتلا جلوگیری کند.
۵. سایر بیماری‌های مقاربتی (STIs)
بیماری‌های مقاربتی رایج در زنان شامل موارد زیر هستند:
- باکتریایی: کلامیدیا، سوزاک، سیفلیس
- ویروسی: تبخال تناسلی، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، HIV
- مزمن: هپاتیت B
نکات مهم:
- بیماری‌های باکتریایی معمولاً با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شوند.
- برخی بیماری‌های ویروسی مانند HIV و هپاتیت B درمان قطعی ندارند و تنها علائم آن‌ها کنترل می‌شود.
- بیماری‌های مقاربتی می‌توانند عوارض جدی مانند بیماری التهابی لگن (PID) و ناباروری ایجاد کنند.
- استفاده از کاندوم می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد، اما محافظت کامل ۱۰۰٪ نیست.
بهداشت اندام تناسلی زنانه
تحقیقات نشان می‌دهند که تقریباً همه زنان حداقل یک‌بار در طول زندگی خود با مشکلات و بیماری‌های ناحیه تناسلی مواجه می‌شوند که رایج‌ترین آن‌ها عفونت واژن است. رعایت بهداشت فردی نقش بسیار مهمی در پیشگیری از این مشکلات دارد. رعایت نکات زیر می‌تواند به حفظ سلامت واژن کمک کند:
۱. انتخاب و نگهداری لباس زیر مناسب
- بهتر است از لباس زیر تماماً نخی استفاده کنید تا هوا به خوبی عبور کند و از تعریق و ایجاد محیط مرطوب جلوگیری شود.
- اگر پوست حساسی دارید، از پوشیدن لباس زیر با الیاف مصنوعی مانند نایلون خودداری کنید.
- هنگام شستشو، دقت کنید که هیچ میکروبی روی لباس زیر باقی نماند.
- استفاده بیش از حد از شوینده‌ها می‌تواند به مهبل آسیب برساند، بنابراین از شوینده های ملایم استفاده کنید و از نرم‌کننده‌ها یا شوینده‌های حاوی آنزیم‌هایی مانند آمیلاز، لیپاز یا پروتئاز خودداری کنید.
- پس از شستشو، لباس زیر را کاملاً آبکشی کنید تا هیچ‌گونه ماده شوینده باقی نماند.
۲. رعایت رژیم غذایی سالم
- مصرف زیاد نوشیدنی‌های شیرین می‌تواند تعادل باکتریایی مهبل را به هم بزند و باعث کم‌آبی بدن شود.
- برای حفظ سلامت واژن و دفع سموم، توصیه می‌شود در طول روز مقدار کافی آب بنوشید.
- مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غذاهای غنی از پروبیوتیک نیز می‌تواند به تعادل فلور باکتریایی واژن کمک کند.
۳. مراقبت از موهای ناحیه تناسلی
- ناحیه تناسلی به دلیل حساسیت بالا نیاز به مراقبت ویژه دارد، بنابراین هنگام اصلاح باید نکات ایمنی را رعایت کنید:
- کوتاه کردن موها قبل از اصلاح: ابتدا موهای ناحیه تناسلی را با قیچی کوچک کوتاه کنید تا شیو راحت‌تر و ایمن‌تر انجام شود. طول موها بهتر است فقط چند سانتی‌متر باشد.
- لایه‌برداری ملایم پوست: قبل از اصلاح، از یک لیف لوفا، دستمال یا اسفنج نرم برای لایه‌برداری پوست استفاده کنید. این کار سلول‌های مرده را از بین می‌برد و اصلاح را نزدیک‌تر به ریشه ممکن می‌سازد. از لایه‌بردارهای خشن یا مواد ساینده خودداری کنید، زیرا می‌توانند باعث تحریک و آسیب به ناحیه حساس شوند.
۴. شستشوی ناحیه تناسلی
- تمیزی ناحیه شرمگاهی اهمیت بالایی دارد، زیرا خون قاعدگی، ترشحات روزانه واژن و تعریق می‌توانند محیط مناسبی برای رشد میکروب‌ها ایجاد کنند.
- هنگام شستشو:
- فقط بخش خارجی را بشویید: واژن خود مکانیسم طبیعی تمیزکنندگی دارد، بنابراین تنها لابیاها و کلیتوریس را با آب گرم شستشو دهید. از دوش واژینال یا فروبردن صابون داخل واژن خودداری کنید.
- از صابون‌های معطر استفاده نکنید: مواد شیمیایی موجود در صابون‌های عطردار می‌توانند تعادل فلور طبیعی مهبل را به هم بزنند. در صورت نیاز به صابون، از محصولاتی با فرمولاسیون ملایم و بدون عطر استفاده کنید.
بهداشت واژن در زمان رابطه جنسی
رعایت بهداشت واژن پیش، حین و بعد از رابطه جنسی اهمیت زیادی دارد و می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی را کاهش دهد. استفاده از کاندوم در طول رابطه جنسی یکی از مؤثرترین روش‌ها برای محافظت از مهبل و پیشگیری از انتقال عفونت‌های باکتریایی و ویروسی است.
علاوه بر این، ادرار کردن بعد از رابطه جنسی به دفع باکتری‌ها از مجرای ادرار کمک می‌کند و خطر عفونت ادراری را کاهش می‌دهد. همچنین، بهتر است بعد از رابطه مقعدی، از داشتن رابطه واژینال بلافاصله خودداری کنید؛ زیرا این کار می‌تواند باکتری‌های مقعدی را به واژن منتقل کرده و باعث عفونت شود.
بهداشت واژن در زمان پریود
دوران قاعدگی حساسیت ویژه‌ای دارد و رعایت بهداشت در این دوره از رشد باکتری‌ها و تحریکات پوستی جلوگیری می‌کند. استفاده منظم و به موقع از نوار بهداشتی یا تامپون، نقش مهمی در حفظ تمیزی واژن دارد و از تجمع خون و ترشحات جلوگیری می‌کند.
تغییر مرتب این محصولات بهداشتی باعث کاهش بوی نامطبوع و جلوگیری از رشد باکتری‌ها می‌شود و خطر ابتلا به عفونت‌های واژینال را به حداقل می‌رساند. همچنین توصیه می‌شود در طول روز، ناحیه تناسلی با آب گرم شسته شود و از صابون‌های عطردار پرهیز گردد تا فلور طبیعی واژن حفظ شود.
سوالات متداول درباره واژن
کانال واژینال چیست و کجاست؟
مهبل یا کانال واژینال یک لوله عضلانی است که بین قسمت خارجی اندام تناسلی زنانه (فرج) و دهانه رحم قرار دارد. این کانال نقش کلیدی در فرآیندهای قاعدگی، بارداری، زایمان و رابطه جنسی ایفا می‌کند و سلامت آن برای عملکرد طبیعی دستگاه تناسلی اهمیت دارد.
آیا استفاده از تامپون یا نوار بهداشتی می‌تواند باعث عفونت شود؟
استفاده صحیح از تامپون و نوار بهداشتی به‌خودی‌خود باعث عفونت نمی‌شود، اما نگه داشتن آن‌ها بیش از زمان توصیه‌شده (تامپون بیش از ۸ ساعت یا نوار بهداشتی بیش از چند ساعت) می‌تواند رشد باکتری‌ها را افزایش دهد و خطر ابتلا به عفونت‌های مهبل یا سندرم شوک سمی را بالا ببرد. تعویض مرتب و رعایت بهداشت فردی کلید پیشگیری است.
آیا فعالیت جنسی می‌تواند روی سلامت واژن تاثیر بگذارد؟
بله، فعالیت جنسی می‌تواند تعادل باکتریایی مهبل را تحت تاثیر قرار دهد و گاهی باعث تحریک یا التهاب شود. برای کاهش خطر عفونت، استفاده از کاندوم، رعایت بهداشت قبل و بعد از رابطه جنسی و ادرار کردن بعد از مقاربت توصیه می‌شود. همچنین داشتن شریک جنسی مطمئن و انجام آزمایش‌های منظم به حفظ سلامت واژن کمک می‌کند.
آیا می‌توان اندازه یا ویژگی‌های واژن را از روی چهره تشخیص داد؟
خیر. هیچ ارتباطی بین ویژگی‌های ظاهری واژن و چهره یا سایر بخش‌های بدن وجود ندارد و نمی‌توان اندازه یا شکل مهبل را از ظاهر فرد حدس زد.
چه زمانی برای درمان بیماری‌های مهبل باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت تغییر ناگهانی بوی مهبل یا مشاهده علائم غیرعادی مانند خارش، سوزش، تغییر رنگ ترشحات، درد هنگام رابطه جنسی یا خونریزی غیر طبیعی، باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. این اقدامات به تشخیص به موقع و درمان مناسب بیماری‌های مهبل کمک می‌کند.
