با گذشت هر هفته از تولد کودک دلبندتان، متوجه می شوید که او روز به روز هوشیارتر و آگاه تر می شود. در هفته سوم رشد، نوزاد شروع به نشان دادن توجه بیشتری به محیط اطراف خود می کند و هرچند کوچک، اما پیوسته در حال یادگیری چیزهای جدید است. این مرحله از رشد، سرشار از لحظات شیرین و کشف های تازه برای نوزاد و والدین است. ما در این مطلب از نی نی ون، نکات کلیدی مراقبت از شیرخوار در هفته سوم را به شما می گوییم تا با آگاهی بیشتر، از این روزهای طلایی لذت ببرید.
هفته سوم رشد نوزاد
هفته سوم رشد نوزاد و شیرخوار، دوره ایست که در آن تغییرات جالب توجهی در رفتار و هوشیاری نوزاد مشاهده می شود. در این مرحله، نوزاد نسبت به دو هفته پیش، کمتر می خوابد و سطح هوشیاری اش افزایش یافته است. با اینکه خواب او همچنان بین ۱۶ تا ۱۸ ساعت در شبانه روز است، هنوز برنامه خواب منظمی ندارد؛ ممکن است شب ها بیدار و روز ها خواب باشد و حتی در محیط های شلوغ نیز بتواند بخوابد. نوزاد در این هفته به تدریج قوی تر می شود، اما هنوز نمی تواند سر خود را نگه دارد و لازم است هنگام بغل کردن او، سرش را با دست نگه دارید.
قدرت بینایی نوزاد همچنان ضعیف است و توان دیدن اشیاء دور را ندارد، اما به رنگ های پررنگ و متضادی مانند سیاه و سفید یا قرمز علاقه مند است. او در این سن به چهره افراد نزدیکش توجه نشان می دهد و گاهی برای مدتی به آنها خیره می شود. با گذراندن ۹ ماه در رحم، نوزاد پس از تولد معمولاً دست ها و پاهایش را به سمت بدن جمع می کند. اگر پاهای او حالت پرانتزی دارند، جای نگرانی نیست؛ این حالت طبیعی ست و تا حدود ۵ یا ۶ ماهگی برطرف خواهد شد.
در هفته سوم، نوزاد علاوه بر گریه، شروع به تولید صداهای دیگری هم می کند که نوعی تلاش برای برقراری ارتباط با اطرافیان است. او حتی ممکن است برخی حرکات را تقلید کند؛ مثلاً اگر زبانتان را بیرون بیاورید، تلاش می کند همان کار را تکرار کند. همچنین کودک می تواند احساسات خود را به شکل های مختلفی نشان دهد؛ ممکن است هنگام بازی اگر خوشش نیاید، خمیازه بکشد، رویش را برگرداند یا گریه کند. بنابراین مهم است که به نشانه های رفتاری او دقت کرده و مطابق میل و نیازش با او تعامل داشته باشید.
کولیک در هفته سوم رشد نوزاد
کولیک به گریه های غیرقابل کنترلی گفته می شود که در نوزادی سالم و بدون مشکل جسمی دیده می شود. اگر نوزاد شما بیش از سه روز در هفته و هر روز بیشتر از سه ساعت بدون دلیل مشخصی گریه می کند، احتمال دارد دچار کولیک باشد. هرچند ممکن است در ابتدا تصور کنید این موضوع چندان جدی نیست، اما واقعیت این است که نوزادان کولیکی معمولاً بیشتر از سه ساعت در روز و تقریباً هر روز هفته گریه می کنند. کولیک ممکن است از حدود هفته سوم زندگی نوزاد شروع شود و تا حدود چهار ماهگی ادامه پیدا کند.
این نوع گریه ها می توانند فشار زیادی بر والدین وارد کنند و گاهی باعث اضطراب، اختلال در روند شیردهی، افسردگی پس از زایمان، مراجعات غیرضروری به پزشک یا حتی بروز رفتارهای خطرناک مانند تکان شدید نوزاد شوند که عوارض جدی برای کودک دارد. بنابراین شناخت و مدیریت صحیح کولیک، اهمیت زیادی در حفظ سلامت نوزاد و آرامش والدین دارد.
عوامل ایجاد کولیک در هفته سوم رشد نوزاد
کولیک معمولاً به دلیل نارس بودن دستگاه گوارش نوزاد ایجاد می شود. در این سن، سیستم گوارشی نوزاد هنوز به طور کامل تکامل نیافته و مقدار آنزیم ها و شیره های گوارشی مورد نیاز برای هضم شیر مادر بسیار کم است. در نتیجه، هضم ناقص شیر می تواند باعث تجمع گاز، نفخ و ناراحتی در نوزاد شود. اگر نوزادتان پس از شیر خوردن سیر است، باد گلویش را گرفته اید و پوشکش را نیز به موقع تعویض کرده‌اید ولی همچنان بی وقفه گریه می کند، احتمال دارد که دچار کولیک شده باشد.
برای آرام کردن نوزاد کولیکی، می توانید او را در آغوش بگیرید و کمی راه بروید یا به آرامی در آغوش تان تکان دهید. خواباندن نوزاد به صورت دمر و ماساژ ملایم پشت او نیز می تواند به کاهش ناراحتی‌اش کمک کند. همچنین حمام با آب گرم یکی دیگر از روش های موثر برای آرام سازی و کاهش دل درد نوزاد است.
وضعیت بدن نوزاد در هفته سوم رشد نوزاد
در هفته سوم، تغذیه مداوم نوزاد ممکن است باعث ایجاد دانه هایی روی لب یا برآمدگی های سفید در سقف دهانش شود که کاملاً طبیعی است. اما اگر در دهان نوزاد لکه های سفیدی مشاهده کردید، می توانید با پارچه مرطوب آن را به آرامی پاک کنید؛ در صورتی که برطرف نشد، احتمال وجود عفونت قارچی یا همان برفک دهان مطرح است و لازم است به پزشک مراجعه شود.
به دلیل ناتوانی عضلات گردن و سنگینی سر نسبت به بدن، هنگام بلند کردن یا بغل گرفتن نوزاد، حتماً از گردن او به خوبی محافظت کنید. اگر روی گردن یا پشت گوش های نوزاد لکه های قرمز و پوسته پوسته دیدید، احتمالاً این مورد همان پوسته های طبیعی سر است که به نواحی دیگر گسترش یافته و معمولاً به مرور خود به خود برطرف می شود.
رنگ چشم نوزاد ممکن است ثابت بماند یا در طی یک سال تغییر کند. اگر متوجه شدید نوزاد زیاد چشمک می زند یا چشمانش بی هدف حرکت می کنند، این معمولاً به دلیل انسداد مجرای اشکی است. می توانید با پارچه مرطوب و آب گرم چشم ها را تمیز کنید. ولی در صورتی که سفیدی چشم قرمز شده باشد، احتمال عفونت چشمی وجود دارد و باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
گرفتگی بینی نیز ممکن است به دلیل تورم مجاری بینی باشد. در این حالت از فین‌گیر استفاده نکنید، چون باعث تحریک و افزایش تورم می شود. البته اگر نوزاد سرماخورده باشد، شرایط متفاوت خواهد بود.
جوش های قرمز یا پوسته هایی که روی ران دیده می شوند، ممکن است نشانه حساسیت به پوشک باشد؛ در صورت شدت یافتن آن، حتماً پزشک را در جریان بگذارید. همچنین، جوش های ریز قرمز یا سفید روی صورت، سینه، شکم یا پشت نوزاد، واکنشی طبیعی پوست به تغییر محیط از رحم به دنیای بیرون است و جای نگرانی نیست. اما اگر این جوش ها بزرگ، تاول دار یا خشک شده اند، حتماً برای بررسی احتمال عفونت باکتریایی یا قارچی با پزشک مشورت کنید.
وضعیت مادر در هفته سوم رشد نوزاد
در هفته سوم پس از زایمان، همچنان تغییرات فیزیکی و روحی در بدن مادر ادامه دارد. یکی از موارد رایج، افزایش خونریزی هنگام شیردهی است که به دلیل منقبض شدن رحم اتفاق می افتد. اگر خونریزی به رنگ قرمز روشن باشد یا تا دو هفته بعد همچنان شدید و غلیظ باقی بماند، لازم است به پزشک مراجعه شود.
مادر عزیز، حالا سه هفته است که با حضور نوزاد دلبندتان زندگی جدیدی را تجربه می کنید. با وجود تمام شیرینی ها، ممکن است کمبود خواب و خستگی ناشی از مراقبت مداوم از نوزاد شما را تحت فشار قرار داده باشد. بهترین راه برای بازیابی انرژی، استراحت در همان زمانی است که نوزادتان خواب است. در این دوران، تغییرات هورمونی نیز ممکن است موجب نوسانات خلقی یا حتی افسردگی پس از زایمان شوند. بنابراین مهم است زمانی را به خودتان اختصاص دهید، از اطرافیان کمک بگیرید، به تغذیه و خواب خود توجه کنید و در صورت تشدید علائم افسردگی، حتماً با یک مشاور یا پزشک متخصص صحبت کنید. رسیدگی به خود، شرط لازم برای مراقبت بهتر از نوزادتان است.
