کودک شما اکنون وارد ماه اول زندگی شده و هر روز شاهد شگفتی‌های جدیدی از رشدش هستید! در این هفته شیرین، نوزاد شما بین ۱۶ تا ۱۸ ساعت در شبانه‌روز می‌خوابد البته با چند بیداری کوتاه برای شیرخوری! برای کمک به خواب بهتر و آرام‌تر او، سعی کنید یک برنامه منظم خواب ایجاد کنید؛ این کار به تنظیم ریتم بدنی کوچولو و حتی شما کمک بزرگی می‌کند.
همچنین، این هفته زمان مناسبی برای مراجعه به پزشک است. علاوه بر بررسی سلامت نوزاد، شما هم فرصت دارید وضعیت جسمی و روانی خود پس از زایمان را با پزشک در میان بگذارید سلامت مامان هم از همان ابتدا مهم است!
و یک خبر شگفت‌انگیز دیگر: نوزاد شما حالا می‌تواند چهره‌های آشنا، مخصوصاً صورت شما و نزدیکان را تشخیص دهد! این اولین قدم در دنیای ارتباطات عاطفی است هر بار که به او لبخند می‌زنید، قلبش شاد می‌شود!
این ماه اول، پر از لحظه‌های کوچک و بزرگی است که هر کدام یادگاری از رشد کوچولوی شما می‌ماند.
هفته چهارم نوزاد
نوزاد شما اکنون وارد ماه اول زندگی شده — یک ماه پر از رشد، تغییر و لحظه‌های شیرین! در این مرحله، کوچولوی شما به‌طور متوسط هر هفته بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ گرم وزن و در هر ماه حدود ۳ سانتیمتر قد پیشرفت دارد. این رشد سریع نشانه سلامت و انرژی درونی اوست!
حس شنوایی نوزاد شما اکنون به‌خوبی شکل گرفته و می‌تواند صداها را به وضوح بشنود. اگر صدای بلندی به گوشش برسد، واکنش نشان می‌دهد و گاهی با حرکت دادن دست‌ها یا بدن، متوجه خودش می‌کند گویی می‌گوید: “من هم اینجا هستم!”
همچنین، در این سن، نوزاد شما شاهد پیشرفت‌های حرکتی جالبی است: وقتی روی شکم قرار می‌گیرد، می‌تواند کم‌کم سرش را بلند کند و آن را کنترل کند. این حرکت کوچک، نشانه قدرت بیشتر عضلات گردن و پیشرفت حرکتی اوست.
هر روز یک قدم جدید، هر نگاه یک احساس تازه… نوزاد شما داره دنیای اطرافش رو کشف می‌کنه — و شما شاهد این معجزه هستید!
بینایی نوزاد در هفته چهارم
در هفته چهارم زندگی، بینایی نوزاد شما به‌مرور بهبود می‌یابد و کوچولو شما حالا می‌تواند اشیا و چهره‌ها را در فاصله نزدیک (حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر) بهتر ببیند. این همان فاصله‌ای است که معمولاً هنگام شیر دادن به او نگاه می‌کنید پس بله، او داره به آرامی صورت مامان و باباش رو به خاطر می‌سپاره!
انحراف چشم (چشم چپ) در بسیاری از نوزادان تازه‌متولدشده پدیده‌ای کاملاً طبیعی است. عضلات چشم هنوز کاملاً هماهنگ نشده‌اند و ممکن است یکی از چشم‌ها موقتاً به داخل، بیرون، بالا یا پایین کشیده شود. اما نگران نباشید: این مشکل معمولاً تا ۴ تا ۶ ماهگی به تدریج برطرف می‌شود.
چطور می‌توانید کمک کنید؟
با حرکت آرام دست یا اسباب‌بازی رنگی در جلوی چشمان نوزاد، سعی کنید توجه او را جلب کنید و او را تشویق به دنبال کردن حرکت با نگاه کنید. این تمرین ساده به تقویت عضلات چشم و هماهنگی دیداری-حرکتی کمک می‌کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر پس از ۶ ماهگی همچنان یک یا هر دو چشم نوزاد به‌طور مداوم به یک سمت کشیده شود، ممکن است نشانه‌ای از لوچی (Strabismus) باشد. لوچی یک اختلال چشمی است که نیاز به ارزیابی توسط پزشک متخصص چشم دارد. تشخیص زودهنگام و درمان به‌موقع، از مشکلات دید بلندمدت جلوگیری می‌کند.
در این هفته شیرین، دنیای نوزاد شما رنگ‌آمیزتر و واضح‌تر می‌شود. هر بار که به او لبخند می‌زنید، نه‌تنها قلبش شاد می‌شود، بلکه چشمانش هم داره یاد می‌گیره که زیبایی‌های اطرافش رو ببینه.
حس بویایی نوزاد
از همان لحظه تولد، حس بویایی نوزاد شما فعال است و او به بوهای اطراف واکنش نشان می‌دهد. در یک ماهگی، این حس تقویت شده و کوچولو شما قابلیت تشخیص بوی مادر را پیدا می‌کند!
بله، او می‌تواند بوی پوست، عرق و حتی شیر مامان را از میان دیگران تشخیص دهد و این بو، بزریکترین آرامش‌دهنده برایش است.
- جالب است بدانید: نوزادان تنها چند ساعت پس از تولد با کمک حس بویایی، مسیر سینه مادر را پیدا می‌کنند تا شیر بخورند!
- بوهای ناخوشایند ممکن است باعث گریه یا بی‌قراری او شوند، در حالی که بوهای ملایم و آشنا (مثل بوی مامان یا ملحفه خوابش) او را آرام و راحت می‌کنند.
این نشان می‌دهد که نوزاد شما نه‌تنها بو می‌گیرد، بلکه احساساتش را با بو تجربه می‌کند!
حس چشایی نوزاد
حس چشایی نوزاد شما از هفته یازدهم بارداری شروع به شکل‌گیری کرده و تا زمان تولد کاملاً فعال است. در یک ماهگی، زبان کوچولو شما حساسیت بالایی به طعم‌ها دارد.
- نوزادان طعم شیرین (مثل شیر مادر!) را به شدت ترجیح می‌دهند و به آن واکنش مثبت نشان می‌دهند.
- در مقابل، طعم‌های تلخ، ترش یا تند باعث چروکیدن صورتشان و حتی فرار از خوردن می‌شود یک مکانیسم طبیعی برای محافظت از خود!
و جالب‌تر اینکه: اندام‌های چشایی روی زبان نوزاد دقیقاً مثل بزرگسالان است فقط کوچک‌تر! زبانش پر از کاسپول‌های چشایی است که هر کدام به طعم‌های مختلف حساس هستند.
رفتارها و تکامل مغزی نوزاد
در هفته چهارم، مغز نوزاد شما مثل یک کامپیوتر کوچک در حال به‌روزرسانی است! او حالا می‌تواند:
چهره‌های آشنا را تشخیص دهد: به خصوص صورت مامان و بابا! اگر جلوی او یک آینه بگذارید و شکلک‌های خنده‌دار نشان دهید، ممکن است سعی کند حرکات شما را تقلید کند. این نشانه رشد عجیب و شگفت‌انگیز مغز است!
تمرکز روی چهره شما: وقتی با او صحبت می‌کنید، چشمانش به لب‌های شما چسبیده و سعی می‌کند حرکاتتان را دنبال کند. این رفتار، اولین گام‌های یادگیری زبان و ارتباط است.
حافظه در حال شکل‌گیری: هنوز کامل نیست، اما نوزاد شما به تدریج چهره‌ها و صداها را به خاطر می‌سپارد. ممکن است هنوز نتواند خودش را در آینه تشخیص دهد (چرا که هنوز هویت خود را نمی‌شناسد!)، اما قطعاً به دنیای اطرافش علاقه‌مند شده است.
راهنمایی شما: با او صحبت کنید، لبخند بزنید، آهنگ نوازشگر بخوانید. هر کلمه، هر نگاه، هر لمس، برای مغزش یک ایمیل مهم از دنیای بیرون است!
خواب نوزاد یک ماهه: 16 تا 18 ساعت آرامش در شبانه‌روز
نوزاد شما در این هفته بین ۱۶ تا ۱۸ ساعت در روز می‌خوابد، اما خوابش هنوز سبک و پراکنده است. کوچک‌ترین صدا، حرکت یا گرسنگی می‌تواند او را از خواب بیرون بیاورد — و نگران نباشید، این کاملاً طبیعی است!
چطور به تنظیم خواب او کمک کنید؟
- در روزها فضای پر از نور و فعالیت داشته باشید: با او بازی کنید، صحبت کنید، موسیقی بگذارید.
- در شب‌ها محیط را آرام، کم‌نور و بی‌صدا نگه دارید.
- یک روال خواب منظم شروع کنید: حمام گرم، شیر، لالایی این عادت‌ها به نوزاد کمک می‌کند بفهمد “حالا وقت خواب است”.
با گذشت زمان، خواب سبک به خواب عمیق‌تر و طولانی‌تر تبدیل می‌شود. صبور باشید، این فرآیندی طبیعی است!
سلامت مادر در هفته چهارم: زمان چک آپ مهم!
همان‌طور که نوزاد شما رشد می‌کند، سلامت شما هم اولویت دارد. این هفته زمان مناسبی برای اولین ویزیت پس از زایمان است.
چه چیزهایی بررسی می شود؟
- سلامت روانی و جسمی شما: استرس، اضطراب، افسردگی پس از زایمان
- معاینه زخم‌های واژن و دهانه رحم (در صورت زایمان طبیعی)
- انجام آزمایش پاپ اسمیر (در صورت سلامت دهانه رحم)
- بررسی محل بِخیه سزارین و علائم احتمالی عفونت، ترشح یا درد
نکته مهم: این ویزیت فقط برای بررسی بدن نیست، بلکه فرصتی است تا هر سوال یا نگرانی درباره مادری، شیردهی، ریکاوری جسمی و روانی را با پزشک در میان بگذارید.
